بداء بین ردّو اثبات

نویسندگان

سید حسین نوری

چکیده

در «بداء» دو نظر وجود دارد. امامیه «بداء» را از ارکان اصیل عقاید اسلامی می دانند که چهار دلیل بر این مدعا می توان اقامه کرد و مهم ترین آنها آیۀ محو و اثبات است. علمای اهل سنت به شدت با این عقیده مخالف اند و بر آن اند که «بداء» موجب علم بعد از جهل می شود و این درمورد خداوند روا نیست. معنای لغوی «بداء» همان ظهور بعد از خفاست، البته امامیه چنین معنایی را قصد نمی کنند؛ معنایی که آنان از «بداء» اراده می کنند «تغییر مسیر آدمیان با اعمال آنان است» و این مطلب مورد قبول همگان است. لذا آنچه انکار شده است مورد اعتقاد نیست و آنچه مورد اعتقاد است نفی نشده است. بدین جهت این نزاع بیشتر نزاعی لفظی است تا نزاعی معنوی.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

آموزۀ بداء و علم الهی

بداء یکی از آموزه‌های تشیع است که توسط اهل بیت(ع) از آیات قرآن استنباط و عرضه شده است. بدا، تغییری است که در مراحل فعل الهی صورت می‌گیرد؛ بدین صورت که قبل از ایجاد اشیاء، مراحلی ازجمله: مشیّت، اراده، قدر و قضا، توسط خداوند انجام می‌شود. تغییر در هر کدام از این مراحل، بداء نامیده می‌شود.  مهم‌ترین اشکال مخالفان بدا، تعارض این آموزه با علم الهی است. در این نوشتار اشکالات مربوط به علم بررسی شده، ا...

متن کامل

رویکرد تحلیلی به مفهوم بداء در اسلام

معنای عقلانی و تحلیلی بداء به عنوان یکی از مهم‌ترین آموزه‌های شیعۀ امامیه (اثنی‌عشری) نه تنها بدعت‌آمیز نیست بلکه با عقل و شرع سازگار است. اهل تسنن در آثار روایی و الهیاتی خود، بداء را بدعت به شمار آورده و آنرا مردود دانسته‌اند. در مقابل، امامیه بر این باورند که اگر معنای حقیقی این اصطلاح روشن شود (که هدف این نوشتار هم همین است) آنگاه همه مسلمانان من‌جمله اهل تسنن نیز آنرا خواهند پذیرفت. این مق...

متن کامل

منابع و مبانی نظری بداء و عدم مغایرت آن با علم و قضا و قدر الهی در مکتب تشیع

بداء آموزه‌ای است که در مکتب انبیاء پیشین بوده، اما در مکتب اسلام باز تولید و برجسته شده است و منافاتی با علم پیشین الهی و قضا و قدر ندارد؛ زیرا علم به تغییر، غیر از تغییر در علم است. یگانه منبع بداء، نصوص دینی است؛ هرچند عقل می‌تواند حقانیت آن را درک و اثبات کند. بداء مبنایی دارد که مستخرج از همین منابع دینی است که عبارتند از: علم و قدرت مطلق الهی، حدوث اراده و مشیت الهی، جمع بین توحید افعالی ...

متن کامل

بررسی آموزه بداء در اندیشه خواجه طوسی

سلیمان بن‌جریر طبری شیعه را قائل به دو آموزه بداء و تقیه می‏داند و می‏نویسد شیعه با ترویج این آموزه‌ها همواره خود را پیروز نگه داشته است. معنایی که وی از بداء به شیعه نسبت می‏دهد مستلزم انتساب لوازمی چون جهل به خداوند است. خواجه نصیرالدین طوسی (597ـ672ق) در جواب این شبهه به انکار بداء روی می‏آورد. خبر مورد نظر ابن‌جریر را خبر واحد و غیر مفید علم (در اعتقادات) و عمل (در فقه) می‏داند و آن را ناظر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فلسفه دین

ناشر: پردیس قم دانشگاه تهران

ISSN 2008-7063

دوره 10

شماره 3 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023